«Η ιστορία της Κυπριακής Ιατρικής και Νοσηλευτικής κατά την Αγγλοκρατία», είναι ένα συλλεκτικό βιβλίο του ψυχολόγου Ανδρέα Π. Γεωργιάδη που εκδόθηκε το 2001 και το οποίο συγκαταλέγεται ανάμεσα στα λίγα συγγράμματα που διαπραγματεύονται το χρονικό των υπηρεσιών ψυχικής υγείας στην Κύπρο.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες που αντλούμε από το σύγγραμμα αυτό, η απογραφή του πληθυσμού της Κύπρου του 1881, περιέλαβε και την καταγραφή των «ψυχοπαθών» που υπήρχαν τότε στην Κύπρο. Συγκεκριμένα, καταμετρήθηκαν ως «ψυχοπαθείς» 564 πρόσωπα, που αντιστοιχούσαν σε 3 «ψυχοπαθείς» στους 1000 κατοίκους, δηλαδή ποσοστό 0.3% στο σύνολο του γενικού πληθυσμού.
Ο υπολογισμός αυτός αμφισβητήθηκε από τον F.C. Heidestam, Αρχίατρο του αγγλικού κυβερνείου στην Κύπρο, ο οποίος σε σχετική έκθεση το 1882 ισχυρίστηκε ότι στην απογραφή ο όρος «ψυχοπαθής» ερμηνεύτηκε με τρόπο που συμπεριέλαβε και πρόσωπα που ήταν «έχεφρονα αλλά τα οποία είναι κάπως ιδιόρρυθμα στις συνήθειες τους». Σύμφωνα με τις δικές του εκτιμήσεις οι «ψυχοπαθείς με οξείας μορφής παραφροσύνη» δεν υπερέβαιναν εκείνη την εποχή τους πενήντα σε ολόκληρη την Κύπρο.
Συμπερασματικά, η πρώτη καταγραφή των ψυχικά πασχόντων στην Κύπρο έγινε επί Αγγλοκρατίας, πριν από 134 χρόνια μέσω της απογραφής του πληθυσμού. Τα δεδομένα αμφισβητήθηκαν από τον αρχίατρο Heidestam αφού θεώρησε εσφαλμένη την ερμηνεία του όρου «ψυχοπάθεια» που χρησιμοποιήθηκε ως το κριτήριο για τον υπολογισμό των ψυχικά πασχόντων. Ωστόσο, οι ψυχικά πάσχοντες στα τέλη του 19ου αιώνα στην Κύπρο δεν πρέπει να ξεπερνούσαν σε ποσοστό το 0.3% του γενικού πληθυσμού.
Σημ.: Στη φωτογραφία είναι ο Αρχίατρος F.C. Heidestam.
Πηγή: Πλατρίτης Κ. Η Ψυχολογία στην Κύπρο: Θεσμοί, Εκπαίδευση, Απασχόληση. Αρχείο Κυπριακού Ινστιτούτου Ψυχοθεραπείας, Λεμεσός 2011.